„Człowiek, który nie czyta książek, nie ma żadnej przewagi nad tym, który nie potrafi czytać.” Takiego zdania jest Mark Twain, amerykański pisarz z przełomu XIX i XX w., autor bardzo popularnych książek przygodowych dla starszych dzieci i młodzieży, min. „Przygody Tomka Sawyera”, „Przygody Hucka” oraz „Książę i żebrak”.
Już w przedszkolu, zwłaszcza w starszych grupach rodzice oczekują, że ich dziecko rozpocznie naukę czytania i widać, że im bardzo na tym zależy. Rodzi się więc pytanie: w jakim celu? Czy ma to być tylko sztuka dla sztuki, umiejętność, dla umiejętności, a może pomoc, by dziecku łatwiej było w szkole, no bo przecież czeka je wbrew pozorom, intensywna nauka. Wszystko to ważne, ale nie zapominajmy, że czytanie może być dla dziecka wspaniałą przygodą, wnoszącą w jego rozwój, poza czystą przyjemnością bardzo dużo korzyści psychiczno – intelektualnych i duchowych.

W obecnych czasach technika i media stanowią bardzo dużą konkurencję dla zwykłych książek i często niestety one zdają się być górą, ale wcale tak być nie musi, jeśli mądry i przekonany do wartości książek rodzic w miejsce ekranów podsunie dziecku interesującą i wartościową lekturę.
Pani mgr Małgorzata Więczkowska – pedagog, medioznawca, autorka Innowacyjnego Serwisu Internetowego Edukacja Medialna, w artykule zatytułowanym „Dlaczego warto czytać książki?’, opublikowanym w dwumiesięczniku „Któż jak Bóg” wymienia kilka zalet, które wyraźnie wskazują na wyższość czytelnictwa nad siedzeniem przed ekranami:
- Czytanie rozwija wrażliwość estetyczną, co z kolei pozwala dziecku otworzyć się na wartości, które niesie ze sobą literatura,
- Czytanie wpływa na rozwój intelektualny. Baśnie, opowiadania, powieści nie tylko bogacą słownictwo, styl wypowiedzi, gramatykę, ale również kształcą myślenie, ćwiczą pamięć, uwagę i porządkują dziecięcy świat,
- Czytanie rozwija wyobraźnie i postawę twórczą dziecka, daje możliwość kontaktu z ogromem przeżyć, doświadczeń i wiedzy,
- Czytanie rozwija życie emocjonalne i sferę uczuć. Dziecko przeżywa los wybranej postaci, mocno się z nią identyfikuje, co skutkuje rozwojem empatii, a także pozwala na uwewnętrznienie (interioryzację) wartości prezentowanych przez ulubionego bohatera. Książka też pobudza emocje i uczy, jak sobie z nimi radzić,
- Czytanie ma doniosłe znaczenie w dziedzinie wychowania społecznego, pozwala lepiej rozumieć innych ludzi, ich problemy, wzajemne relacje i sprzyja procesowi utożsamiania się z ich losami. Zaspokaja potrzebę pozyskiwania wzorów zachowań i poczucia społecznej więzi,
- Literatura może wspomagać kształtowanie się i rozwój więzi rodzinnych, ukazując odpowiednie przykłady miłości i ciepła w relacjach między dziećmi i rodzicami. Można z niej czerpać wzorce do dobrego spełniania swoich obowiązków i poczucia społecznej więzi,
- Literatura ma możliwości pogłębiania wrażliwości moralnej czytelnika, niezależnie od wieku. Dobre książki nadają sens życiu i ludzkim poczynaniom, uczą odróżniać dobro od zła, pomagają dostrzec motywy i konsekwencje postępowania bohaterów.
- Książki mogą również ukazywać piękno ojczystego krajobrazu, wzbudzać zainteresowanie przyrodą, kształcić nawyki itp.
Oczywiście kluczowe znaczenie ma dobór odpowiedniej lektury, ale myślę, że po zapoznaniu się z powyższymi treściami, warto podjąć ten wysiłek. To naprawdę cudowna i trwała inwestycja w przyszłość i prawidłowy rozwój dziecka.

s. mgr Eliza Włodyka

Bibliografia:
M. Więczkowska „Dlaczego warto czytać książki?” w „Któż jak Bóg” nr 3/2021